Edukacja cyfrowa z Microsoft: Cyberbezpieczeństwo w szkole krok po kroku

Jak zadbać o cyberbezpieczeństwo w szkole z pomocą narzędzi Microsoft?

Nowoczesne narzędzia, takie jak Microsoft 365, urządzenia z systemem Windows 11 Pro i sztuczna inteligencja generatywna Microsoft Copilot, pozwalają nauczycielom przyspieszać proces nauczania, zwiększać efektywność pracy i tworzyć inkluzywne środowisko edukacyjne. Aby jednak w pełni wykorzystać ich potencjał, kluczowe jest zrozumienie podstaw cyberbezpieczeństwa oraz wdrożenie dobrych praktyk w codziennym życiu szkolnym.

Cyberbezpieczeństwo to nie tylko oprogramowanie, które chroni urządzenia i systemy przed cyberprzestępcami, ale przede wszystkim edukacja, która umożliwia nauczycielom wyposażenie uczniów w niezbędną wiedzę i umiejętności. Zrozumienie, w jaki sposób cyberprzestępcy mogą celować w szkoły, jakich technik używają, aby uzyskać dostęp do danych, oraz jakie kroki można podjąć, aby im zapobiec, to fundament zwiększenia bezpieczeństwa całej społeczności szkolnej.

Rozpoczęcie rozmowy na temat cyberbezpieczeństwa z uczniami to kluczowy krok w budowaniu dobrych nawyków, które pozwalają wszystkim bezpieczniej korzystać z internetu. Cyberprzestępcy często stosują sprytne techniki manipulacji psychologicznej (zwanej również inżynierią społeczną), aby nakłonić uczniów do pobrania złośliwego oprogramowania lub ujawnienia poufnych informacji. Warto wyjaśnić, że inżynieria społeczna to forma manipulacji psychologicznej, w której oszuści wykorzystują zaufanie ofiar, aby zdobyć informacje lub skłonić je do określonych działań. Przykładem może być podszywanie się pod zaufane osoby, takie jak nauczyciele, członkowie rodziny czy znajomi.

Jako nauczyciel warto skupić się na kluczowych aspektach, takich jak phishing – popularna metoda wyłudzania informacji. Oto najważniejsze kwestie do omówienia z uczniami. Unikaj klikania w nieznane linki: Wyjaśnij uczniom, że cyberprzestępcy często wykorzystują wiadomości tekstowe, e-maile, kody QR, wyszukiwarki, media społecznościowe i bezpośrednie wiadomości, aby rozprzestrzeniać linki phishingowe.

• Nie skanuj podejrzanych kodów QR: Przestrzeż uczniów przed tzw. „Quishing” – techniką, która przekierowuje na strony wyłudzające dane, często pod pozorem atrakcyjnych ofert. Czym jest Quishing? To metoda ataku, w której cyberprzestępcy wykorzystują fałszywe kody QR do kierowania użytkowników na strony phishingowe. Kody te mogą być umieszczane w wiadomościach e-mail, reklamach lub plakatach, a ich celem jest nakłonienie użytkownika do ujawnienia poufnych danych, takich jak dane logowania czy informacje osobiste. Naucz uczniów, aby byli szczególnie ostrożni wobec kodów QR, które wyglądają podejrzanie lub oferują „zbyt dobre, by były prawdziwe” okazje.
• Bądź czujny wobec manipulacji psychologicznej (zwanej również inżynierią społeczną): Zwróć uwagę uczniom, że oszuści mogą podszywać się pod osoby, które znają, takie jak nauczyciele, przyjaciele czy członkowie rodziny, aby zdobyć ich zaufanie.
• Rozpoznawaj czerwone flagi: Naucz uczniów identyfikowania cech charakterystycznych phishingu, takich jak błędy ortograficzne, presja czasowa lub obietnice fałszywych nagród. Zawsze sprawdzaj linki przed ich otwarciem.

Czym są linki phishingowe?

Linki phishingowe to odnośniki, które wydają się prowadzić do zaufanych stron, ale w rzeczywistości kierują użytkownika na fałszywe strony stworzone przez cyberprzestępców. Celem tych stron jest wyłudzenie poufnych informacji, takich jak dane logowania, numery kart kredytowych czy inne wrażliwe dane. Linki te często są zamieszczane w wiadomościach e-mail, SMS-ach, postach w mediach społecznościowych lub w fałszywych reklamach. Uczniowie powinni być szczególnie ostrożni i zawsze weryfikować adresy URL przed kliknięciem.

Dlaczego warto uczyć weryfikacji źródeł?

Według raportu „Nastolatki 3.0” opracowanego przez NASK (pełny raport dostępny tutaj, s. 123), młodzi internauci są stale aktywni w mediach społecznościowych, ale mniej niż połowa z nich interesuje się wiarygodnością profili czy osób na portalach społecznościowych.

Wprowadzanie takich umiejętności w szkole pozwala uczniom nie tylko unikać pułapek dezinformacji, ale również rozwijać zdolności analityczne, które są niezbędne w dorosłym życiu. Nauczyciele mogą wprowadzać proste praktyki, takie jak ocena źródeł, sprawdzanie autora tekstu, porównywanie informacji oraz zwracanie uwagi na datę publikacji. To kluczowe kroki, które pomagają uczniom zrozumieć, jak działa świat informacji i jakie zagrożenia mogą się z nim wiązać.

Przykłady sytuacji, w których warto zachować szczególną ostrożność:

Dla uczniów szkół podstawowych

• Poszukiwanie informacji do pracy domowej
  Uczul uczniów na korzystanie z wiarygodnych źródeł informacji i sprawdzanie ich autentyczności. Sprawdzanie wiarygodności źródeł jest kluczowe w erze cyfrowej, aby zapobiegać rozprzestrzenianiu dezinformacji oraz zapewnić wysoki poziom merytoryczny prac domowych.

  Nauczyciele mogą w tym celu wskazywać uczniom sprawdzone metody oceny źródeł, takie jak:

  • ocena, czy strona jest powiązana z zaufanymi instytucjami (np. uniwersytetami, organizacjami naukowymi, instytucjami rządowymi);
  • weryfikacja autora treści i jego kompetencji w danej dziedzinie.
  • porównywanie informacji z różnych źródeł, aby uniknąć jednostronności lub fałszywych danych;
  • sprawdzanie daty publikacji, aby upewnić się, że treści są aktualne;
  • zwracanie uwagi na obecność dowodów i odniesień w tekście (np. linki do badań, statystyk lub uznanych publikacji).

Dzięki tym praktykom uczniowie nie tylko zwiększą swoją świadomość, ale również będą lepiej przygotowani do pracy w środowisku akademickim i zawodowym, gdzie umiejętność weryfikacji źródeł jest niezbędna.

• Oglądanie filmów edukacyjnych online
  Podkreśl znaczenie weryfikowania autentyczności treści przed ich użyciem w pracach szkolnych.
• Pisanie wiadomości do nauczycieli
  Wyjaśnij, jak ważne jest upewnienie się, że kontaktują się za pośrednictwem oficjalnych kanałów.

Dla uczniów szkół ponadpodstawowych

• Rozróżnianie reklam od treści organicznych w mediach społecznościowych
  Pomóż uczniom zrozumieć różnice między reklamami a wiarygodnymi treściami.
• Otrzymywanie wiadomości z prośbą o podanie haseł
  Naucz, jak rozpoznać próby wyłudzenia danych.
• Klikanie w nieznane linki przesyłane w wiadomościach
  Zwróć uwagę na potrzebę dokładnego sprawdzenia każdej przesłanej treści.
• Poszukiwanie pracy
  Ostrzegaj przed fałszywymi ofertami pracy i firmami podszywającymi się pod znane marki.
• Składanie aplikacji na studia
  Podkreśl znaczenie weryfikacji wiarygodności platform rekrutacyjnych.
• Otrzymywanie zaproszeń do znajomych z duplikatów istniejących profili
  Naucz, jak sprawdzać autentyczność zaproszeń.

Szkolenie dla nauczycieli: Budowanie odporności cyfrowej

Dla nauczycieli, którzy chcą pogłębić swoją wiedzę na temat promowania postaw cyberbezpiecznych wśród uczniów, Microsoft oferuje dedykowany kurs na platformie Microsoft Learn: Build cybersecurity resilience in K-12 classrooms with Microsoft tools.

Kurs ten koncentruje się na kilku kluczowych obszarach

• Zrozumienie zagrożeń
  Nauczyciele dowiedzą się, jakie typowe cyberzagrożenia mogą dotknąć uczniów i instytucje edukacyjne, oraz jak skutecznie im przeciwdziałać.
• Praktyczne narzędzia
  Kurs pokazuje, jak wykorzystać narzędzia Microsoft 365, Teams i inne, aby wspierać edukację w zakresie bezpieczeństwa cyfrowego.
• Wzmocnienie odporności cyfrowej
  Szkolenie uczy strategii wzmacniania świadomości wśród uczniów i całej społeczności szkolnej, co pozwala lepiej chronić dane i urządzenia.

To szkolenie jest doskonałym źródłem wiedzy, które pomoże nauczycielom skuteczniej edukować uczniów na temat cyberbezpieczeństwa i budować odporność cyfrową w szkołach.

Microsoft oferuje kompleksowe rozwiązania, które nie tylko chronią dane, ale także uczą praktycznych umiejętności w zakresie cyberbezpieczeństwa. Windows 11 Pro stanowi fundament techniczny, który wspiera funkcjonowanie wykorzystywanego w edukacji ekosystemu Microsoft 365, oferując zarówno niezawodność, jak i bezpieczeństwo w codziennej pracy edukacyjnej. Nauczyciele odgrywają kluczową rolę w tym procesie, wspierając uczniów w świadomym korzystaniu z technologii. Budowanie nawyków cyberbezpiecznych od najmłodszych lat jest inwestycją w przyszłość, a narzędzia Microsoft pomagają tę misję realizować każdego dnia.

Artykuł przygotowano w oparciu o źródła

• Teach cybersecurity with Microsoft and Minecraft Education

• Kids’ healthy tech habits start at home – Microsoft 365

• Talking to your kids about online safety – Microsoft 365

• Cybersecurity solutions for schools

• Boost school cybersecurity leadership with Microsoft tools

• Build cybersecurity resilience in K-12 classrooms with Microsoft tools – Training | Microsoft Learn

• Raport „Nastolatki 3.0”. Nastolatki 3.0. Raport z ogólnopolskiego badania uczniów i rodziców

najnowsze posty z kategorii: